KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİNDE VASKÜLER KALSİFİKASYONLAR

KBY’de venler hasar görmedikçe ya da arteriolize olmadıkça nadiren kalsifiye olurlar.

Medial kalsifikasyon

·         Kısmen artmış kalsiyum, fosfat ve D vitamini konsantrasyonu artışına bağlıdır.

·         Lipid depozisyonu ya da inflamasyonla ilişkisi yoktur.

·         Damar uzayabilirliğini kısıtlar ve damar sertliğine neden olur.

İntimal kalsifikasyon

·         İnflamatuvar sürecin bir sonucu ya da aterosklerotik veya okluzif bir damar hastalığının bir manifestasyonu olabilir.

·         KVS sonlanımla medial kalsifikasyona göre daha ilişkili gibi görünmektedir.

Vasküler kalsifikasyonların KVS olaylarına ya da KVS mortalitesine katkısı olup olmadığı tartışmalıdır.

Hiperfosfatemiden korumak vasküler kalsifikasyonu azaltabilir. Hiperfosfatemi, PIT-1’in (Na bağımlı kotransporter) upregülasyonuna neden olarak damar düz kasının fenotipini değiştirebilir. PIT-1 upregülasyonu, matriks mineralizasyonuyla alakalı genlerin aktivasyonuna neden olur.

Primer hiperparatiroidizm; Vasküler kalsifikasyon, HT ve Sol ventrikül hipertrofisi ile ilişkilidir.

Vitamin D’nin hem eksikliği hem de fazlalığı Vasküler kalsifikasyonla ilişkilidir.

Vitamin D fazlalığı;

·         İnvitro plak kalsifikasyonu ve aterosklerozla ilişkilidir,

·         Hiperkalsemi ve artmış kalsiyum fosfat ürününe neden olur,

·         PTHrP üretimini inhibe eder ki bu peptid Vasküler kalsifikasyonun endojen bir inhibitörüdür,

·         ALP ve Osteopontin ekspresyonunu arttırır, ki bu da Vasküler kalsifikasyonu arttırır.

Vitamin D eksikliği;

·         Muhtemelen PTHrP seviyelerini azaltarak ve/veya Cbfa1 ve kemik morfojenik proteinleri gibi Vasküler düz kas hücrelerinin osteoklasta dönüştüren maddeler sentez ederek Vasküler kalsifikasyon yapıyor olabilir.

Lipidler ve lipid ilişkili etmenler Vasküler kalsifikasyona katkıda bulunabilirler.

İnflamasyonda;

·         Osteopontinin kan ve plak konsantrasyonu artmıştır.

·         Fetuin düşüklüğü; Vasküler kalsifikasyonla ilişkili bulunmuştur.

·         Osteoprotegerin; NF-kB ligand (RANKL) ve bunun reseptörüyle yarışır. Bunlar osteoklast prekürsörlerinin hücre zarında bulunur. RANKL için tuzak reseptör rolü oynarlar. Osteoprotegerinin hem düşüklüğü hem de yüksekliği Vasküler kalsifikasyonla ilişkilidir.

·         Pirofosfat; doğal bir kalsifikasyon inhibitörüdür. KBY’de azalmıştır. Doku PP serbestleşmesini sağlayan 3 faktör; ANK, ENPP-1, TNAP