TAKAYASU ARTERİTİNİN
KLİNİK ÖZELLİKLERİ VE TANISI
Takayasu arteriti (TA),
ağırlıkla aorta ve onun primer dallarını tuttuğu için büyük damar vasküliti
olarak sınıflanır.
Hastalığın %80-90 kadarını
kadınlar oluşturmaktadır. Genellikle
10-40 yaşları arasında başlar. Patgenezi çok iyi anlaşılmış değildir. Dev
hücreli arterit patogenezine benzeyen yönleri vardır. İmmünohistolojik olarak
incelendiğinde aortik dokuyu infiltre eden hücrelerin temel olarak katil
hücrelerden (özellikle de gama delta T lenfositlerden) oluştuğu gösterilmiştir.
Başlangıç damar tutulumu
genellikle sol orta veya proksimal subklavyen arterde olur. Hastalık
ilerledikçe sol common katrotis, vertebral, brakiyosefalik, sağ orta veya
proksimal subklaviyen arterler, vertebral arterler ve aorta da etkilenebilir.
Abdominal aorta ve
pulmoner arterler hastaların yaklaşık %50’sinde etkilenir.
KLİNİK
Düşük düzeyde ateş,
halsizlik, kilo kaybı gibi konstitüsyonel semptomlar.
Artralji, miyalji,
Karotidinya
Azalmış ya da kaybolmuş
periferik nabazan. İleri vakalarda ekstremite ülserasyonları ve gangrenleri
olabilirse de aslında gelişen kollateraller bu duruma çok da izin
vermemektedir.
Kol kladikasyosu,
subklaviyen çalma sendromu
Arteriyel üfürüm
İki kol arasında kan
basıncı farkı (>10 mmHg). Bu durumda bacaklardan ölçülen kan basınçları
karşılaştırılmalıdır.
Hipertansiyon; renal
arterlerdeki daralmaya bağlı olarak, ya da aortanın veya dallarının daralması ve
elastikiyetini kaybetmesiyle ortaya çıkabilir.
Anjina pektoris, MI
Solunum yolları
semptomları (göğüs ağrısı, dispne, hemoptizi, pulmoner HT)
Nörolojik semptomlar (vertigo,
senkop, baş ağrısı, konvülziyonlar ve inme gibi)
TANI
MR anjiyografi önerilebilen
görüntüleme yöntemidir. Klinikle birleştirilmelidir. BT anjiyografide
kullanılabilir.
Dopller USG common karotis
arter ve proksimal subklaviyen arter duvarındaki kalınlaşmayı gösterebilir ve MR
anjiyografiye ve BT anjiyografiye ek bilgi sağlayabilir.
Konvansiyonel arteriyografi
özel bir gereklilik yoksa sık başvurulan bir yöntem olma özelliğini
yitirmiştir.
Kateter bazlı anjiyografi,
özellikle dört ekstremitenin de stenotik olduğu durumlarda, aortik kan basıncının
doğru ölçülmesi için lazım olur.
PET BT veya PET MR, büyük
damar vaskülitlerinde giderek artan bir biçimde kullanılmaktadır.
Histopatolojik tanıya sık
başvurulmaz.
ACR
sınıflama kriterleri: (tanı için 3/6 kriter lazım)





